Een museum dat leeft, over een project van Bianca Runge

Gepubliceerd: What’s Up # 12 – Rotterdam 2012

Geluk is een begrip waarmee een mens alle kanten uit kan, het is een gevoel dat soms uit kleine ervaringen of ontmoetingen voortkomt, het kan je terloops overvallen. Het begrip kan ook een algemene ervaring zijn van een situatie: je kan bijvoorbeeld een gelukkige relatie of een gelukkig leven hebben. Een mens die in algemene zin gelukkig is functioneert maatschappelijk goed wat op de sociale omgeving  een positieve uitwerking zal hebben. Een complexe maatschappij als de onze zal baat hebben bij een gelukkige bevolking. Kunst vormt voor veel mensen een bron die een geluksgevoel kan genereren: het laat een mens dingen ontdekken over zichzelf of zijn omgeving, zaken die eerder misschien in het onderbewustzijn aanwezig waren, maar door de confrontatie met een kunstwerk expliciet worden. Ook kan kunst verwarren, zekerheden onderuit halen en juist daardoor ruimte maken voor nieuwe mogelijkheden en een nieuwe vrijheid doen ontstaan voor diegenen die daarvoor open staan.

Dat de huidige maatschappelijke houding tegenover kunst en kunstenaars de waarde ervan niet erkent en hen in toenemende mate naar een nieuwe zakelijkheid manipuleert maakt veel kunstenaars en kunstliefhebbers ongelukkig. Beeldend kunstenaar Bianca Runge uit Zeeland  is een van de kunstenaars die uit dit gevoel inspiratie putte. Ze wil tegenwicht bieden aan het geld opslorpende ambtelijke cultuurbeleid in Den Haag en de kunst weer naar de mensen brengen. Om dit idee te verwerkelijken begon ze een nieuw Zeeuws museum: museum Le Secet! In dit museum wil ze met kunstenaars en tentoonstellingsmakers laten zien wat kunst kan doen. De tentoonstellingen werden in eerst instantie in ’s Heer Arendskerke getoond en vervolgens gingen ze op tournee naar andere plekken in het land. De eerste tentoonstelling die op een geheime lokatie voorafgaand aan de officiële opening georganiseerd werd was een gebaar:  “TOP SECRET, moment of silence”. Het was een onzichtbare tentoonstelling, waarvoor een aantal gerenommeerde kunstenaars met hun nieuwste werk zijn uitgenodigd. Anne Wenzel, Thom Puckey, Karin Arink, Rob Voerman, Lara de Moor, Lisa Couwenberg en Anne Marie van Sprang namen deel aan een tentoonstelling die niet te zien was. Deze kunstenaars participeerden in een tentoonstelling van een nieuw museum dat bestond uit het idee van een tentoonstelling terwijl het werk gegijzeld werd! De tentoonstelling vond plaats in een gesloten ruimte waar niemand in kon. Op de gesloten deur hing een petitie waarmee het museum invloed wilde uitoefenen op de verkiezingen in 2010.  Je zou het als een cynisch commentaar op de kunstwereld kunnen opvatten, waar publiciteit en teksten vaak belangrijker zijn dan het werk zelf (dat dus eigenlijk niet aanwezig hoeft te zijn), maar het was bedoeld als een vingerwijzing naar het belang en de positie van de kunstenaar en zijn werk in het hele kunstcircus. Deze tentoonstelling werd later ook getoond op de Kunstvlaai 2010, p.Art of Your Life in Zwolle, KIK in Kolderveen en RC de Ruimte in IJmuiden.

Na deze eerste tentoonstelling is in het museum elke twee maanden een tentoonstelling gemaakt. De eerste expositie gaf al direct een uitstraling die het voor  Runge mogelijk maakte haar netwerk uit te bouwen. De externe tentoonstellingsruimtes werden als dependances van museum Le Secet gebruikt. Tentoonstellingen die door kunstenaars en gastcuratoren werden samengesteld toeren na de presentatie in ’s Heer Arendskerke door het land. Ruimtes in o.a. Amsterdam, Rotterdam, Breda, Tilburg, Leeuwarden, en Nijmegen hebben zo de tentoonstellingen uit Zeeland getoond. Met deelnemende kunstenaars als curator en gebruikmakend van hun eigen omgeving om exposities te laten reizen heeft de Zeeuwse kunstenares zo met haar museum een mooi programma opgebouwd. Hiermee heeft ze inmiddels een naam verworven waardoor ze haar idealen buiten het galeriecircuit en het subsidiecircuit om werkelijk waar maakt. Financiering vindt plaats met vooral eigen geld, een kleine subsidie, sponsoring, giften en veel persoonlijke inzet van alle deelnemers . Er wordt samengewerkt, uitgewisseld en geïnspireerd en het nadenken over contemporaine kunst krijgt een impuls. Daarnaast bouwt het museum naar aanleiding van de tentoonstellingen een collectie hedendaagse kunst op die een mooi beeld geeft van hedendaagse kunst in Nederland in de huidige crisis.

Na de reizende tentoonstellingen worden nu alleen nog maar exposities georganiseerd op de thuisbasis in Zeeland . Daarnaast worden ook kunsthal-achtige tentoonstellingen gemaakt op bijzondere locaties. In maart werden  in Westwal 45 in Goes, op uitnodiging van galerie van den Berge, twee tentoonstellingen geopend: “Gulliver Goes, into a whirlpool vortex” en “Mural Le Secet” die door Pim Trooster, initiator en curator van p.Art in Zwolle, werd samengesteld. De eerste is een combinatie  van een overzicht van kunstwerken uit de collectie van het museum aangevuld met nieuw werk van vijfendertig voor deze gelegenheid uitgenodigde kunstenaars. De eigen collectie is opgebouwd met werk van kunstenaars die tot dan toe hebben bijgedragen aan de activiteiten van museum Le Secet, Mural Le Secet bestaat uit werk van tien kunstenaars die door Pim Trooster zijn uitgenodigd, omdat zij gewend zijn op groot formaat te werken. De kunstenaars werd gevraagd werk op schaal te maken en zich zo de wanden van het museum eigen te maken.

Een eerdere grote tentoonstelling was  “Liefde in de kunst/p.Art of our life”. Na de tentoonstelling “TOP SECRET, moment of silence” vroeg Pim Trooster aan Bianca Runge of ze een tentoonstelling wilde maken in zijn ruimte. Op 21 mei 2010 begon de officiële openingstentoonstelling van museum Le Secet: “Liefde in de kunst”. Dit was een tentoonstelling met kunstenaarsparen die onderzocht in hoeverre kunstenaars die een relatie met elkaar hebben invloed op elkaar uitoefenen in hun praktijk. Besloten werd deze tentoonstelling in het groot in Zwolle te herhalen. De uitdrukking “twee kunstenaars op een kussen, daar slaapt de duivel tussen” bleek hier voor een groot deel onzin te zijn, want bij de achtentachtig werken van vierenveertig kunstenaarsstellen was hiervan niets te merken. In een weidse ruimte was een prachtig overzicht te zien van eigenzinnige Nederlandse kunst waar de liefde voor de muse en die voor de partner mooi bleken samen te kunnen vallen. Het is die liefde voor de kunst die Bianca Runge’s initiatief een gelukkig lot bezorgt.